Tôi đã từng vô văn hoá. Đó là chuyện hơn 10 năm trước lần đầu tiên đến xứ Mỹ học. Một buổi được thằng bạn học cho đi nhờ chiếc Volvo đồng nát của nó. Tôi vô tư ôm ba lô nhảy ngay lên ghế sau ngồi.
Ngồi mãi một lúc chẳng thấy cu cậu chạy gì cả, mới hỏi với lên xem nó còn chờ ai.
Cu cậu ra vẻ nghiêm túc “mày chẳng phải Boss của tao, ngồi đấy mắc gì tao chạy?”.
Thế là thằng tôi lũn cũn lên ghế trước ngồi. Và được bài học rằng trên đời này có cái gọi là “VĂN HOÁ NGỒI XE HƠI”.
Chạy xe thì có luật, chạy không đúng thì không mất mạng cũng mất tiền. Ngồi xe không có luật, nhưng VÔ VĂN HOÁ thì cũng mất mặt, người ta khinh cho.
Theo một khảo sát của một hãng nghiên cứu thị trường tại Việt Nam vào năm 2023, chỉ có khoảng 50% người Việt Nam có văn hóa khi đi xe hơi. Trong đó, những người có văn hóa khi đi xe hơi thường là những người trẻ tuổi, có trình độ học vấn cao và sống ở thành phố lớn.
Dưới đây là một số con số cụ thể về văn hóa ngồi xe hơi của người Việt Nam:
- Chỉ có 60% người Việt Nam biết cách ngồi ghế sau khi đi xe hơi của người khác.
- Chỉ có 40% người Việt Nam biết cách mở cửa cho chủ xe khi lên, xuống xe.
- Chỉ có 30% người Việt Nam biết cách tuân thủ các quy định an toàn khi ngồi xe hơi.
Những con số này cho thấy, văn hóa ngồi xe hơi của người Việt Nam còn chưa được phổ biến rộng rãi.
Nhân dịp gần đây chứng kiến nhiều ông chủ lớn và các bạn tri thức trẻ nhảy lên ngồi xe hơi một cách… VÔ VĂN HOÁ, nên tôi phổ cập quy tắc cơ bản được thế giới văn minh chấp nhận như sau:
– Ngồi xe chia làm 2 trường hợp, có tài xế riêng và chủ xe tự lái.
– Người ngồi có phân cấp: trên (Người lớn tuổi, sếp…), Đồng cấp (Vợ – chồng, bạn, đồng nghiệp) và cắc ké (trẻ con, lính lác).
– Ghế ngồi có phân cấp theo sự thoải mái và an toàn: ghế sau bên phải là an toàn nhất, ghế sau ở giữa ít thoải mái nhất, ghế trước bên phụ dành cho người đồng cấp.
Cứ thế mà diễn nhé:
- Trường hợp 1, có tài xế riêng: người trên ngồi sau bên phải, cắc ké ngồi trước hoặc giữa.
- Trường hợp 2, chủ xe tự lái:
– Chỉ có 2 người thì lên ghế phụ trước ngồi.
– Có từ 3 người trở lên trên xe thì người có ngôi thứ cao nhất hoặc vợ/chồng lên ngồi trước với chủ xe.
– Nếu xe 7 chỗ thì băng sau cùng cho hàng cắc ké út ít nhất.
Những lưu ý khi ngồi xe hơi:
– Tùy thuộc vào mối quan hệ giữa chủ xe và hành khách mà có thể linh hoạt sắp xếp chỗ ngồi.
– Với những chuyến đi xa, bạn nên mang theo đồ ăn nhẹ, nước uống để tránh bị đói và khát.
– Nếu bạn là người hút thuốc, hãy xin phép chủ xe trước khi hút thuốc trên xe.
– Nếu bạn là người hay say xe, hãy chuẩn bị thuốc chống say xe trước khi lên xe.
– Giúp đỡ chủ xe khi cần thiết.
Văn hóa ngồi xe hơi là một phần quan trọng trong giao tiếp xã hội. Khi bạn biết cách ứng xử đúng mục khi ngồi xe hơi, bạn sẽ thể hiện được sự tôn trọng, lịch sự và tinh thần trách nhiệm của mình. Chúc ai còn chưa biết thì năm mới ngồi xe… CÓ VĂN HOÁ!
Xem thêm Những địa điểm tham quan Nha Trang tại đây.